زندگینامه آیت الله محقق داماد

هو الحق و له الحمد

سید مصطفی محقق احمدآبادی معروف به محقق داماد، (زادهٔ ۱۳۲۴ خورشیدی) مجتهد، حقوق‌دان، عضو پیوسته فرهنگستان علوم ایران، عضو هیئت امنای سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران و استاد حوزه و دانشگاه است.
او از سال ۱۳۶۰ تا ۱۳۷۰ ریاست سازمان بازرسی کل کشور را عهده دار بوده است. او که دانش آموختهٔ حوزهٔ علمیهٔ قم، دانشگاه تهران و دانشگاه کاتولیک لوون است، استاد حقوق دانشگاه شهید بهشتی است.

خانواده

او فرزند سید محمد محقق داماد و نوهٔ دختری حاج شیخ عبدالکریم حایری یزدی (بنیان‌گذار حوزهٔ علمیهٔ قم) است. وی استاد دانشکدهٔ حقوق دانشگاه شهید بهشتی و استاد دانشگاه شهید مطهری (مدرسه عالی سابق), عضو فرهنگستان علوم ایران و استاد کرسی فقه و حقوق و فلسفه است. او با دختر استاد خود میرزا هاشم آملی (خواهر علی، صادق، باقر، فاضل و محمد جواد لاریجانی) ازدواج کرده‌است و از ایشان ۵ فرزند دارد سه دختر و دو پسر  سه دختر او عبارت‌اند از مریم السادات محقق (دکتری حقوق – وکیل دادگستری) صدیقه محقق (لیسانس ادبیات – فوق لیسانس زبان) زهرا محقق (استادیار دانشکده مهندسی هسته‌ای، پلاسما و رادیولوژی دانشگاه ایلینوی در اربانا-شمپین)

تحصیلات و سمت‌ها

محقق داماد در ۱۳۲۴ شمسی در قم به دنیا آمد. علوم دینی را نزد استادان بزرگ حوزهٔ علمیهٔ قم فرا گرفت و علاوه بر آن در دانشگاه تهران به تحصیل حقوق و فلسفهٔ اسلامی پرداخت و به اخذ درجهٔ فوق لیسانس در هر دو رشته نائل گردید. او در حوزه موفق شد در سال ۱۳۴۸، از علما و مراجع وقت، درجه «مجتهد» کسب کند. عمده دوره علوم عقلی و حکمت اسلامی را نزد استاد مرتضی مطهری و فقه و اصول تحلیلی را نزد آیات عظام، آملی لاریجانی و دایی‌اش مرتضی حائری یزدی آموخت. وی، مطالعه و تحصیل در رشتهٔ حقوق را پی‌گرفت سپس برای اخذ درجه دکترا در سال ۱۹۸۸، در بخش حقوق بین‌الملل به دانشگاه کاتولیک لوون (UCL) وارد شد و در سال ۱۹۹۵ موفق به اخذ درجه علمی Ph.D شد.
دکتر محقق داماد پس از استقرار نظام جمهوری اسلامی در سمت‌های گوناگون اجرائی، قضایی و فرهنگی ایفای نقش کرده‌است، از جمله از سال ۱۳۶۰ تا ۱۳۷۳ ریاست سازمان بازرسی کل کشور را عهده‌دار بود و اینک به عنوان استاد و رئیس گروه حقوق دانشگاه شهید بهشتی و خوارزمی تهران، رئیس گروه علوم و معارف اسلامی فرهنگستان علوم ایران، ریاست گروه حقوق سازمان مطالعه و تدوین کتابهای علوم انسانی دانشگاه‌ها، عضو هیئت داوران خبرگان بدون مدرک، عضو شورای علمی مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، سردبیر فصلنامهٔ فرهنگستان علوم و... به خدمات علمی و فرهنگی ادامه می‌دهد.

وی علاوه بر بهره‌گیری از دو نظام آموزشی حوزه و دانشگاه، به‌ زبانهای عربی و انگلیسی مسلط است و با زبان فرانسه آشنایی دارد.

آثار

•    قواعد فقه در چهار جلد به زبان فارسی،

•    دورهٔ اصول فقه در سه جلد به زبان فارسی،

•    حقوق خانواده در یک جلد به زبان فارسی،

•    تحلیل فقهی وصیت در یک جلد به زبان فارسی،

•    تحلیل فقهی اخذ به شفعه در یک جلد به زبان فارسی،

•    تحلیل فقهی احتکار در یک جلد به زبان فارسی،

•    مطالعات تطبیقی در فلسفه اسلامی، ترجمهٔ از انگلیسی به فارسی در یک جلد،

•    حقوق بین‌المللی عمومی اسلامی، ترجمه از انگلیسی به فارسی در دو جلد،

•    سیر فلسفه در جهان اسلام، ترجمهٔ از انگلیسی به فارسی در یک جلد،

•    علاوه بر اینها بیش از ۳۰ مقاله در رشته‌های فلسفه، دین و حقوق نوشته است، از جمله:

۱- مفهوم اسلامی حقوق بشر دوستانه به زبان فارسی،

۲- رعایت قوانین انسان دوستانه به زبان فارسی،

۳- حقوق بشر از دیدگاه علی (ع) به زبان فارسی،

۴- اسلام و دعوت ادیان به رعایت حق و کرامت (به زبان فارسی)،

۵- مقالهٔ «Religious Minorities in the Islamic Republic of Iran» به زبان انگلیسی،

۶- مقالهٔ «Religious Tolerance and Universal Brotherhood in Islam» به زبان انگلیسی،

برگرفته از سایت ویکی پدیا